اسماء پورمولوی
مقدمـه
ازمراسمات و جشن هایی کـه در هرفرهنگ وجامعه ای بـه طرق و اشکال مختلف اجرامـی گردد، مدل های زده جلویل های بندری مراسم ازدواج است. دین مبین اسلام بـه نام سنت پیـامبر از آن یـاد مـی کند وبه خانواده ها توصیـه مـی کند که تا جوانان خویش را بـه ازدواج ترغیب نمایند و مقدمات ازدواج سهل و آسان را به منظور آنان فراهم آورند . مدل های زده جلویل های بندری مراسم ازدواج درون قشم هم بنا بـه فرهنگ رایج درون منطقه از آداب ورسوم خاصی تبعیت مـی کند کـه کمابیش درون اکثر نقاط جزیره این مراسم طبق آیین مشخص و هماهنگی اجرا مـی گردد و ممکن هست با کمـی تفاوت جزیی در بعضی مراسمات جانبی آن ، مشاهده گردد.
آیین ازدواج درون قشم اگر بـه شکل سنتی آن اجرا گردد یکی از جالب ترین و منحصر بـه فرد ترین نمونـه ها ، به منظور مـیراث فرهنگی منطقه خواهد بود و باید ذکر شود کـه شکل اجرای مراسم درجزیره و به خصوص شـهر قشم بسیـار جالب هست به طوری کـه حتی گردشگران داخلی و یـا افراد عادی غیر بومـی کـه به دلایلی معمولاً اقتصادی وارد شـهرمـی گردند، اگرصدای مراسمـی از مراسمات عروسی را بشنوند ویـا ناخواسته از نزدیک شاهد یکی از مراسمات باشند، تمایل پیدا مـی نمایند که تا درمراسم و جشن عروسی شرکت نمایند و از نزدیک مشاهده گر امورات و جنب و جوش های بین افراد باشند. مدل های زده جلویل های بندری بـه طوری کـه از تماشای مراسمات ویـا طرز پوشش زنان محلی درون عروسی وحتی تزیینات بـه خصوص داخل منزل عروس، بـه وجد مـی آیند . جالب هست بدانید درون گویش محلی بـه عروس (گاوو) و به داماد (دومار) وبه عروسی (عیش) مـی گویند و در لا بهمطالب، شما با کلمات و الفاظ محلی دیگری رو بـه رو مـی شوید کـه برای روشن شدن معنا ویـا کارآیی آنان درون جای خود بـه شرح آنان پرداخته مـی شود .
دراین تحقیق بـه شرح مراسمات رایج درون عروسی شـهر قشم پرداخته مـی شود و گه گاه گریزی بـه رسم و رسومات رایج د رروستا ها و یـا عقب گردی بـه گذشته مـی نماید و تغییرات بـه وقوع پیوسته دربعضی مراسمات سنتی رایج، بیـان مـی شود.
مراسم عقد
بر طبق فرهنگ این خطه، درگذشته، رسم بر این بوده کـه پس از انتخاب عروس آینده ، بعد از مراسمات مربوط بـه خواستگاری و نشان نمودن عروس و به قولی نامزدی ، و پسر چند روز قبل از ازدواج بـه عقد یکدیگر درون مـی آمدند و ماندن درون دوران عقد را خلاف عرف جامعه مـی دانستند چون که( و پسر ) حتی تاقبل از ازدواج حتی همدیگر را نمـی دیده اند.و تسلیم تصمـیمات بزرگتر ها بوده اند . اما درون حال حاضرآن رسم درنزد خانواده ها این رسم شکسته شده وبا خواست خود طرفین تمامـی مراسمات صورت مـی گیردو و پسر بعد از نامزدی بـه عقد یکدیگر درون مـی آیند وبعضی از اوقات مراسم عروسی آنان ممکن هست چندین ماه و 1 یـا 2 سال بعد برگزار گردد.
اجرای مراسم عقد بد ین صورت هست که پدر داماد ، از برادران خود واز آقایـان اقوام وآشنا و دوستان دعوت مـی آورند که تا درمراسمـی کـه دریکی از شب های آتی، بـه این مناسبت تعیین گردیده و در منزل پدر داماد برگزار مـی شود ، حضور یـابند. و از طرفی پدر عروس نیز همچنین از آقایـان اقوام و آشنا به منظور حضور درون این شب و در مجلس عقد دعوت بـه عمل مـی آورد که تا به این ترتیب مراسمـی پر ازدحام مردانـه را تدارک ببینند . پدر داماد از شیخ شـهر کـه به عنوان عاقد هم درون مجالس حضور مـی یـابد، دعوت مـی نماید ودر واقع وقت این روز را با وقت عاقد تنظیم وبه دعوت مـیهمانان و به قولی شاهدان مـی پردازد. پیش ازمراسم شیخ حضوراً یـا تلفنی با عروس خانم صحبت مـی نماید و موافقت وی را به منظور ازدواج و اجرای مراسم عقد، از زبان خودش مـی شنود وپس از اطمـینان از رضایت عروس ، درون مراسم و مجلس مردانـه حضور مـی یـابد . با حضور شیخ درون مجلس بلا فاصله مراسم آغاز مـی شود بـه این صورت کـه شیخ از داماد مـی خواهد رو بـه روی پدر عروس کـه در کنار شیخ و آقایـان دیگر بر پشتی تکیـه داده ا ست دو زانو بنشیند و دست درون دست پدر زن آینده ی خویش اوراد و تعهداتی راکه شیخ ذکر مـی نماید ، تکرار نماید . لازم بـه ذکر هست که درون خواندن ی عقد، از جملات عربی استفاده مـی شود ودرآن مـیزان مـهریـه تعیین شده توسط پدر عروس ذکر مـی گردد وداماد آن را قبول وتایید مـی نماید و به قولی تسلیم مندرجات ذکر شده درخطبه ی عقد مـی شود . بـه عقیده ی مردم اهل سنت، کـه اکثر بومـیان جزیره را تشکیل مـی دهند، مـیزان مـهریـه را 19 مثقال اشرفی عیـار بالا مـی دانند و در تمامـی مراسمات عقد این مـیزان مـهریـه را تعیین مـی نمایند و در صورت بالا گفتن مـهریـه بر این اعتقادند که، بـه آن مـهریـه زکات تعلق مـی گیرد و داماد موظف هست هر ساله زکات مـهریـه را پرداخت نماید. بر همـین اصل درون تمامـی نقاطی کـه اهل سنت ساکن هستند( چه درون جزیره و در نقاط مختلف استان هرمزگان واز اعتقادات ورسم و رسومات اهل سنت نقاط دیگرایران و جهان درون این امر اطلاعی ندارم) والبته درون صورت مقید بودن آنان بـه امورات دین و معنویـات ، این مـیزان مـهریـه رابه طور مشترک درون بین آنان شاهد هستیم . درون غیر این صورت و پرداخت ننمودن زکات مـهریـه ، بنیـان آن زندگی را سست مـی دانند و سر انجام خوبی را به منظور آن انتظار ندارند .در ضمن مبلغی پول هم بعدازعقد بنا بـه مندرجات ذکر شده درون خطبه بـه پدر عروس تقدیم مـی گردد کـه بستگی بـه توان پرداخت آن درون آن لحظه ،توسط داماد دارد . نکته ی مـهم دیگری کـه طبق رسم و عرف درون حین اجرای مراسم ، اعتقاد زیـادی بـه آن دارند این هست که طرز نشستن حاضرین دراین مجلس بسیـار مـهم هست وحتی اگرفردی موقع نشستن ناغافل انگشتانش را درهم قفل نماید، بدترین شکل ممکن مـی دانند ، کـه بلا فاصله با عالعمل افراد مسن و با تجربه مواجه مـی شود واز آن فرد خواسته مـی شود سریعاً از آن حالت خارج گردد.
به هر صورت بعد از خواندن خطبه ی عقد، داماد ابتدابا شیخ و پدرزن وپدرخودش دست مـی دهد وایشان بـه وی تبریک مـی گویند . دامادموظف هست با تک تک افراد حاضر درون مجلس دست دهد وحاضران نیز بـه وی تبریک مـی گویند . برگه ی تنظیم شده توسط عاقد، توسط پدر زن و داماد وپدر داماد وبزرگان حاضر درون مجلس (شاهدان) امضاء مـی گردد. بعد ازاتمام تمامـی تشریفات بلافاصله سفره ی مفصلی پهن مـی گردد کـه مملواز انواع مـیوه و شیرینی ها و دسرهای خانگی مـی گردد و جدیداً حلیم هم بـه جمع مخلفات بالا اضافه گردیده کـه در حال حاضر درون اکثر مراسمات عقد طبخ وتزیین شده درون سفره قرار مـی گیرد . دونفری هم مسئول چرخاندن قهوه درون جمع حاضر مـی گردند که تا به نحو احسن از مدعوین پذیرایی گردد. بعد از صرف مـیوه و شیرینی مدعوین مجلس را ترک مـی گویند و به این ترتیب ضیـافت عقد پایـان مـی پذیرد.
مراسم حلقه
در صورتی که قرار هست داماد بعد از مراسم عقد بـه نزد عروسش رود این مراسم اجرا مـی گردد کـه البته از قبل درون این مورد صحبت و برنامـه ریزی لازم انجام شده هست چمدانی محتوی یک دست لباس و شلوار و چادر و دمپایی وطلا(بنا بـه سلیقه و وضع مادی داماد ) را آماده مـی نمایند . خانواده ی عروس مقدمات لازم را تدارک دیده اند وعروس خانم را با آرایش مختصری آماده مـی نمایند و همچنین اتاق و جایگاهی را به منظور نشستن عروس و داماد تعیین و تزیینات جزیی و جالبی را درون پشت جایگاهشان انجام مـی دهند. امروزه چشم و هم چشمـی بی مثالی درون این زمـینـه درون این مراسمات به منظور چگونگی تزیینات و تدارکات آن ، ایجاد شده کـه از دیدگاه افراد مسن اصلاً مناسب نیست و به ریخت و پاش زیـادی ، از آن یـاد مـی نمایند .
بعد از مراسم عقد ، داماد بـه همراه مادر و معمولاً اقوام خانم درجه اول و مـیهمانانی کـه جمعیت آنان زیـاد نیست مقداری ازمـیوه و شیرینی مراسم را بـه همراه خویش بـه منزل عروس مـی آورند وداماد درون کنارعروس خود قرار مـی گیرد. سپس رسم بر این هست که خانمـی کـه با داماد محرم هست ممکن هست یـا یـا ی وی باشد بعد از دعوت عروس وداماد بـه نشستن طبق عرف و سنت آهسته ودر 3 حرکت ، سر عروس و داماد را بـه هم مـی زند و سپس عروس و داماد حلقه های یکدیگر را مـی پوشانند ( وممکن است بنا بـه وسع داماد بـه همراه زیور آلات دیگر تهیـه شده توسط وی را بـه عروس خود مـی پوشاند) و صدای کل و دست زدن بلند مـی شود و خانم ها یکی بعد از دیگری به منظور تبریک بـه نزد آنان مـی آیند وبرسر آنان پول مـی ریزند و برایشان آرزوی خوشبختی مـی نمایند . مراسمات جانبی درون کنار آن ب کیک توسط عروس وداماد و یـا خوراندن عسل بـه یکدیگر هست که چنانچه گفته شد از دیدگاه افراد مسن مطرود هست و درون واقع آن را رسم فرنگی ها مـی دانند.چمدان آورده شده بـه عنوان همراه حلقه، نیز باز و به جمع حاضر نشان داده مـی شود . بـه هر صورت بعد از اجرای مراسم از مـیهمانان پذیرایی مـی گردد وبه این ترتیب مراسم حلقه پایـان مـی پذیرد.
ساخت حجله
طبق سنت و فرهنگ رایج درون منطقه ، اتاق عروس وداماد کـه معمولاً درون منزل پدر عروس تعیین و تزیین مـی گردد حجله( درون گویش محلی بـه آن چله مـی گویند) نام دارد . کـه برای تزیین آن ترجیحاً از آیینـه ، گلدان ، سجاده ، پارچه های زر بافت ، بـه همراه اشیـا ء رنگی و فانوس های زرق و برق دار و چراغ های چشمک زن و... استفاده مـی شود و همچنین درون سقف آن نیز تزیینات جالبی بـه کار مـی رود کـه تمامـی آن کارها را افراد، با سلیقه ی خویش انجام مـی دهند .و سعی مـی نمایند با توجه بـه بزرگی و کوچکی اتاق تزیینی متفاوت و منحصر بـه فرد رابرای زیبایی حجله بـه کار برند . گفتیم به منظور تزیین حجله از آیینـه استفاده مـی شود درون گذشته (همچنین درون روستاها) مسئول تهیـه ی آیینـه و گلدان ها خانم های مشخصی بوده اند کـه طبق پیغام مادر عروس موظف بوده اند ظرف مدتی کـه به آنان اعلام مـی شده هر مقدارآیینـه را کـه در توان داشته اند ، جمع آوری نمایند وبه منزل عروس آورند . آنان نیزاز نزد افراد مشخصی کـه خود آنـها را مـی شناخته اند آیینـه ها و گلدان ها را تهیـه مـی نموده اند و بر طبق روش کاریشان آمار دقیق را یـاد داشت مـی نموده اند که تا در نوبت های بعدی باز هم بـه آنان آیینـه داده شود. اما درون حال حاضراین خانم ها دیگر وجود ندارند و مادر عروس با تماسی تلفنی با دوستان و خویشان آینـه های مورد نیـاز به منظور حجله ی ش را فراهم مـی آورد . درون ساخت حجله نیز افراد متبحری درون قشم و سطح جزیره وجود دارند کـه به محض اطلاع انان ، با تمام وسایلی کـه خود درون اختیـار دارند بـه تزیین حجله مـی پردازند وطبق زمان داده شده بـه آنان، حجله را تحویل صاحب خانـه مـی دهند و مزد واجرت خویش را دریـافت مـی نمایند . کـه البته محدودیتی کـه در ساخت حجله توسط این افراد وجود دارد این هست که درون مـهلتی کـه خود تعیین مـی نمایند ( حداکثر 15 یـا 20 روز ) به منظور خراب حجله مراجعه مـی نمایند . ولی درون حال حاضر اگر حجله توسط افراد صاحب خانـه یـا با کمک دوستان و جوانان خانواده ساخته شود که تا زمانی کهی آیینـه ی خویش و وسایلش را لازم نداشته باشد ، حجله پا بر جا خواهد بود. ( حداکثر پا بر جایی یک حجله ، یک یـا یک ماه ونیم خواهد بود .)لازم بـه ذکر هست که مـهلت ساختن و تزیین حجله که تا قبل از شروع اولین روز عروسی هست و بعد از نصب آیینـه ها وتزیینات دیگر توسط مردان، بقیـه ی کارها بـه خانم ها واگذار مـی شود که تا پشتی ها و تزیینات جزیی و ریزه کاری های دیگررا انجام دهند مثلاً آماده نمودن دو پشتی سبز رنگ گلدوزی شده با گلابتون و لوازم جانبی آن(جایگاه عروس و داماد درون حجله )، تزیینات داخلی تخت و بالش و پشتی هایی کـه در آن گذاشته مـی شود و دکوریـا مـیز تلویزیون و لوازم صوتی ،تصویری و اشیـای دکوری به منظور زیبا ترنمودن حجله وحتی درون گذشته انواع قطعات بزرگ طلا بـه در تخت عروس و داماد نصب مـی شده کـه این رسم هم الان منحل گردیده هست و.... کـه همـه ی آنـها طبق سلیقه ی خانم ها درون اتاق چیده مـی شود واز کارهای بعدی هست که صورت مـی گیرد. به این ترتیب بـه محض آماده شدن حجله ، سور و سات عروسی نیز آغاز مـی شود . ودر ضمن رفت و آمد اقوام درجه یک عروس چه خانواده ی پدری وچه خانواده ی مادری دراین ایـام( درست نمودن وتزیین حجله )برای کمک و تمـهید مقدمات و حتی جمع آوری بهترین تزیین ها به منظور حجله زیـاد مـی شود که تا خانواده با آمادگی کامل بـه استقبال عروسی روند .
جالب هست بدانید بر طبق عرف ، چون حجله درون منزل عروس ساخته مـی شود ، عروس حتما از دیدن و یـا بازدید از حجله اجتناب نماید واگر خلاف این رفتار نماید با عالعمل اطرافیـان بـه خصوص مادر خودش ویـا افراد مسن روبه رو مـی شود .
خوار وبار عروسی
طبق سنت و عرف این خطه خانواده ی داماد موظف هست تمامـی مواد و اقلام لازم به منظور عروسی را هم برای خانـه ی خویش وهم به منظور خانـه ی عروس، تهیـه نمایند .
که دقیقاً یک یـا دو هفته پیش از شروع عروسی ، توسط داماد و چند نفر از همراهانش اقلامـی از وسایل و مواد غذایی از قبیل برنج وشکر و روغن وحبوبات و... گرفته که تا شربت و وسایل مورد نیـاز ادویـه وشکلات وحلوا و کبریت و.... کـه به عنوان خوار وبار عروسی مطرح هست و بـه قولی مواد غذایی کـه در عروسی درون خانـه ی عروس لازم هست ، شبانـه وبا مراسمـی خودمانی بـه منزل عروس انتقال داده مـی شود . درون خانـه ی عروس هم با پاشیدن بادام و شکلات بر روی خوار وبار و افرادی کـه حامل آن مـی باشند بـه استقبال خوار وبار رفته و اقلام خوار وبار را تحویل مـی گیرند . لازم بـه ذکر هست خوار وبار تهیـه شده طبق لیستی کـه در مغازه ها وجود دارد بـه داماد داده مـی شود و در صورت لازم نداشتن اقلامـی کـه کارآیی ندارد خود داماد آن را حذف مـی نماید و مقدار آن را بـه مـیزان حداکثری برآوردی کـه از مـیهمانان و مدعوین مـی شود، تهیـه و خریـاری مـی نماید.
پس از تحویل خوار و بار، از فردای آن روز مادر عروس از همسایگان خویش دعوت مـی نماید که تا بعد از ظهر ها گرد هم آیند و به تمـیز نمودن برنج و حبوبات و..... بپردازند . وسایل ادویـه ( شامل فلفل سیـاه و گشنیز و زیره و....) را تمـیز مـی نمایند ومـی شویند وپس از خشک نمودن آنـها درون زیر نور آفتاب و هوای آزاد ، آسیـاب مـی نمایند وبا اضافه آنـها با هم ادویـه ا ی خوشبو درست مـی کنند کـه در غذای عروسی استفاده مـی شود .
تمـیز نمودن خوار وبار حال و هوای خاصی دارد کـه زنان هر بعداز ظهر دور سینی ها مـی نشینند وعلاوه بر کار از هر دری سخن مـی گویند واوقات خوشی را درون کنار همدیگر سپری مـی نمایند . مادر عروس موقع انجام کار بر سر آنان شکلات و بادام مـی پاشد و بعداز اتمام کار از همـه پذیرایی مـی نماید که تا زنان و همسایگان روز آینده با طیب خاطر بار دیگر جهت همـیاری بـه منزل عروس مراجعه نمایند وبه تمـیز نمودن خوار وبار و مـهیـا نمودن امورات بپردازند وبه قولی بـه مادر عروس کمک نمایند . نا گفته نماند درون خانـه ی داماد هم دقیقاً چنین روالی بر پاست وهمکاری ها و همـیاری های جالبی را بین افراد درون این امر نیز شاهد مـی باشیم .
غذای عروسی
وقتی خوار وبار تمـیزوآماده گردید دوباره بـه گونی ها و درجای مناسب قرارمـی گیرد .تاروزی آشپز تعیین شده به منظور طبخ غذای روز عروسی، به منظور بررسی اقلام موجود مـی آید وبا برآوردی کـه از مـیهمانان مـی نماید ، لیست موادی کـه لازم دارد را درون اختیـار خانواده ی عروس قرار مـی دهد که تا به همان مقدار خواسته شده اقلام خوار و بار درون اختیـار آشپز قرار داده شود . معمولاً درون کوچه یـا محلی کنار منزل چندین اجاق آتش بـه تعداد قابلمـه های طبخ غذا مـهیـا مـی گردد و تمامـی چیزهای لازم را آماده مـی نمایند که تا آشپز بدون هیچ مشکلی مسئولیت طبخ غذاو تحویل بـه موقع آن بـه صاحبخانـه را انجام رساند .طبخ شام و ناهار عروسی بر عهده ی آشپزاست ووی به منظور رسیدن بـه این هدف افراد زیـادی از زنان و مردان کـه با جنب وجوشی جالب و وصف ناشدنی درون تلاش و تکاپو هستند ، را بـه کمک مـی طلبد که تا به موقع غذای سفارش داده شده را تحویل دهدواز مسئولیت خویش سربلند درون آید. ودر واقع درون اجرای رسم رسومات سنتی هست که ما همـیاری های افراد را بدون هیچ انتظاری از یکدیگربه نظاره مـی نشینیم کـه چگونـه افراد با دلی پااده درون حال فعالیت و همکاری هستند و با کم رنگ شدن مراسمات سنتی کمترشاهد آن صمـیمـیت درون بین افراد مـی شویم .مثلاً تصمـیم محول نمودن غذا بـه رستوران، باعث حذف قسمت خوار وبارعروسی و همـیاری هاو همکاری های صمـیمـی بین افراد درون این مورد مـی شود.
خندغ
خندغ بـه خانم یـا خانم هایی اطلاق مـی گردد کـه از جانب مادر عروس یـا مادر داماد وبه نیـابت از آنان ماموریت دارند کـه به درون تک تک منازل بروند ومردم شـهر را بـه ضیـافت عروسی دعوت نمایند.یک خندغ ممکن است یـا یـا همسایـه و خانمـی کـه نسبت نزدیکی با عروس یـا داماد داردویـا اینکه داوطلب این امر مـی شود ، باشدبه طوری کـه با پوشیدن لباس و چادر محلی شیک ومرتب بـه درب خانـه ها مراجعه مـی نمایند وبیـان مـی کنندمادر داماد یـامادر عروس سلام رسانده و گفته بسم ا... از شب ...... که تا شب ...... بـه مراسم عروسی ........ عروس وداماد را معرفی مـی کند بعد مراسمات بعدی راکه درچه شب هایی برگزار مـی شود را نیز اعلام مـی نماید و تاکید مـی کنند کـه حتماً درون مراسم حضور داشته باشند . ( ممو (مم دوما ر) سلام ایرسوند و ایگو بسم ا... ازشو .... که تا شو....... و..............) اما امروزه درون این مراسم سنتی باز هم خللی وارد شده و دعوت حضوری تقریباً رو بـه انحلال رفته ودعوت عروسی تلفنی صورت مـی پذیرد البته بـه اسنثنای اقوام نزدیک کـه مادر عروس یـا داماد خود شخصاًچند روز پیش از مراسم اقدام بـه دعوت از آنان مـی نماید.
کارت دعوت هم وسیله ای رایج به منظور دعوت افراد شده کـه مسئولیت پخش آن بین مردم ، برعهده ی جوانان فامـیل است.
زمان عروسی
از قدیم رسم بر این بوده کـه معمولاً ایـامـی کـه عروسی بر گزار مـی شود راطوری درون نظر مـی گیرند کـه به شب جمعه (پنجشنبه شب ) پایـان پذیرد . ولی باز هم امروزه تغییری که ایجاد شده این هست که درون ایـام دیگر هفته هم مراسم برگزار مـی شود .ولی باز هم هستند افرادی کـه به این امر مقید هستند کـه حتماًپایـان عروسی درون شب جمعه باشد.مراسمات عروسی ابتدا از هفت شب و هفت روز بـه سه شب و سه روزتقلیل یـافت واینک ودر حال حاضر حداکثر زمان اجرای مراسم یک روز و دو شب به منظور دعوت عموم مـی باشد و البته جدای از مراسمات بعدی آن کـه در ادامـه بـه شرح آن مـی پردازم .لازم بـه ذکر هست که این تحقیق هم بـه تشریح عروسی مـی پردازد کـه به شب جمعه خاتمـه مـی یـابد .
در برگزاری ایین عروسی این خطه ، مراسمات ویژه ای اجرا مـی گردد کـه تا آنجا کـه مطالب یـاری مـی نماید سعی مـی نمایم با تمام جزییـات آن را تشریح نمایم و امـیدوارم درون این امر حق مطلب را ادا نمایم .
مراسم حنا دزدی
دوشب قبل از شب زفاف درون منزل عروس با دعوت از اقوام درجه اول درون خانـه ی عروس مراسم حنا دزدی اجرا مـی گردد طریق اجرا بـه این صورت هست که عروس خانم لباسی سبز بـه تن مـی پوشد و با چادر وشالی سبز صورتش را مـی پوشانند ( کـه از این شب عروس خانم دیگر بـه اطرافیـان رخ نمـی نمایـاند که تا شب آخر عروسی کـه نقاب از چهره اش برداشته مـی شود) و در اتاقی از اتاق های خانـه ی پدر، تشکی به منظور وی پهن مـی گردد وعروس خانم بر روی آن مـی نشیند .سپس خانمـی متبحر درون کار حنا گذاری، درون کف پای عروس مشغول حنا گذاشتن مـی شود که تا در شب بعد حنای اصلی خوب خوب برپای عروس خانم رنگ بگیرد . از طرفی پدر عروس هم روی سر ش پول مـی ریزد و ان فامـیل هم بعد از جمع آوری مبالغی بـه عنوان تبرک بـه هلهله و پایکوبی مـی پردازند وشبی خوش را درون کنار هم سپری مـی نمایند چون حنا گذاری واقعی درون دست و پای عروس رسماً درون شب بعد از این مراسم صورت مـی گیرد این نوع حنا گذاری بـه حنادزدی معروف هست .ومعمولاً درون همـه ی مراسمات عروسی رواج دارد.
مراسم ظهر چهارشنبه ( روز اول عروسی )
ظهر چهارشنبه درون خانـه ی پدر عروس (همچنین درون خانـه ی داماد) تمامـی اقوام نزدیک مادری وپدری عروس ( ، ، عمو ها ، دایی ها با همسران و فرزندانشان ) به منظور ناهار دعوت مـی شوند و معمولاغذایی کـه توسط آشپزتدارک دیده مـی شود با گوشت تازه ی بز هست . نا گفته نماند کـه قبلا ً بـه دلیل ارزانی راس های بز بـه جای گوشت مرغ ، بـه همراه خوار وبار چند راس بزتوسط خانواده ی داماد آورده مـی شد ودر کنار آشپز قصاب هم مسئولیت ذبح بزها را بر عهده داشت و سپس گوشت های تازه را درون اختیـار آشپز قرار مـی داد .اما درون حال حاضر گوشت اصلی بـه کار رفته درون غذای این روزو روزعروسی ترجیحاً گوشت مرغ هست که بـه هنگام تهیـه ی خوار وبار خریداری و در فریزرخانـه ی داماد یـا جایی مناسب دیگر نگه داری مـی شود. اما نا گفته نماند درون بین خانواده های متمول تر گوشت قرمزبه خصوص گوشت بزدر طبخ غذای عروسی استفاده مـی گردد. (در عروسی هایی کـه در روستا برگزار مـی گردد به منظور غذای عروسی گوشت طبخ مـی گردد .)در خانـه پدر داماد هم چنین ضیـافتی بر پاست اما همـیشـه گفته مـی شود عروسی درون خانـه ی عروس از شور و تنوع خاصی بر خوردار هست چون علاوه بر تنوع مراسمات ساز و دهل و موسیقی چاشنی مراسماتشان مـی باشد وان و خانم های فامـیل هم بـه محض یـافتن زمانی مناسب بـه و پایکوبی مـی پردازند و محفل را گرم مـی نمایند . نکته ی مـهمـی کـه باید ذکر شود این هست که درست هست که این روز دعوت از اقوام درجه یک فامـیل هست و زنان و مردان دعوت شده اند اما مجلس و محفل مردان کاملاً مجزا از زنان هست و بـه هیچ عنوان مردی حتی عمو و یـا دایی درون اتاق هایی کـه زنان نشسته اند وارد نمـی گردند مگر بنابه ضرورت کـه با اطلاع قبلی صورت مـی پذیرد.
مراسم ساخت (چهار شنبه شب)
قبل از تشریح این مراسم ضروری دانستم ابتدا ساخت را بـه شما معرفی نمایم کـه به شرح آن مـی پردازم: مدل های زده جلویل های بندری درون زمانی کـه عروس و داماد رسماً بـه نامزدی یکدیگر درون مـی آیند و به عبارتی عروس به منظور داماد نشان مـی شود، مادر داماد شروع بـه تهیـه ی اقلام متنوعی از پوشاک به منظور عروس آینده ی خویش مـی نماید و پارچه هایی به منظور پیراهن کـه سعی مـی شود از بهترین پارچه ها انتخاب گردد وپارچه های مخصوص شلوار بـه همراه اقلام مورد نیـازش( شک ، گلابتون ، زری و پولک و....) کـه برای دوختن شلوار بندری بـه دست خیـاط های چیره دست و معروف داده مـی شود که تا بهترین دوخت را برآنـها بزنند. چادر دمپایی و تمامـی چیزهای ضروری عروس که تا جعبه آرایش ولوازم بهداشتی و آرایشی و... وحتی نخ و سوزن تهیـه و در چمدان های خریداری شده تزیین و گذاشته مـی شود کـه باید تمامـی این اقلام که تا مراسم ساخت آماده شود نا گفته نماند تمامـی هزینـه ها را حتما داماد و البته با کمک پدر خویش درون اختیـار مادر یـا ان قرار دهد که تا بهترین چیزها به منظور عروسش تدارک دیده شود بـه تمامـی اقلامـی کـه باید تهیـه شود ، ساخت مـی گویند . کـه در3 که تا 4 چمدان چیده مـی شود ودر این شب تزیین شده وبا مراسم باشکو هی از خانـه ی داماد بـه خانـه ی عروس انتقال داده مـی شود.
خنچه
به لنجی کوچک یـابه وسیله ای مد ور چوبی کـه به شکل جالبی تزیین گردیده و حتی چراغی درآن تعبیـه شده کـه نورافشانی مـی نماید کـه ازصاحبانشان به منظور شب ساختی اجاره گرفته مـی شود و معمولاًتوسط خانم یـا آفایی روی سر گذاشته مـی شود و چرخانده مـی شود ،خنچه گفته مـی شود. خنچه درون مراسم ساخت جایگاهی دارد چنانچه درون باره ی تهیـه ی ساخت گفته شد درون شب ساختی چمدان های آماده شده و تزیین شده از خانـه ی داماد بـه خانـه ی عروس انتقال داده که تا تحویل خانواده ی عروس گردد خنچه بـه عنوان پیشاهنگ درون اول صف ساخت حرکت مـی نماید چمدان ها را پشت سرآن وارد منزل عروس مـی نمایند و بلافاصله بـه اتاقی کـه عروس خانم درون آن مستقر هست انتقال مـی دهند شخصی کـه این وسیله را بر روی سر مـی چرخاند همچنین لحظاتی درون حیـاط بـه انجام این حرکت مـی پردازد بـه گونـه ای که آن را یک دور بـه راست و یک بار بـه چپ مـی چرخاند که تا شادی خاصی بـه محفل دهدو حتی باریتم آهنگ دهل یـا موسیقی کـه از بلندگو پخش هست این چرخش انجام مـی شود سپس اگر خنچه درون دست مردی باشد بـه دست خانم ها داده مـی شود که تا بعد از چمدان ها بـه اتاقی کـه عروس درآن مستقر است(عروس خانم درون پوشش سبز رنگی هست و کاملاًچهره پوشانده هست و خانم متبحری درون حال گذاشتن نقش حنا بر دست و پایش است)، انتقال داده شود. لازم بـه ذکر هست که مراسم تشریفاتی نیز درون پناه آن اجرا مـی گردد بـه طوری کـه در محفظه ی داخلی خنچه ، ظرفی حنای شل شده و تزیین شده گذاشته شده کـه از خانـه ی داماد بـه خانـه ی عروس آورده مـی شود که تا در حناگذاری درون پاهای عروس بـه کار رود واز طرفی بعد از رسیدن خنچه و در آوردن حنا از آن ظرفی از حناکه توسط خانواده ی عروس قبلاً آماده شده جایگزین آن مـی گردد که تا به منزل داماد انتقال داده شود و در حنا گذاری کف پا وکف دست آقا داماد از آن استفاده شود.
شب ساخت جزو شب هایی هست که دعوت عموم خانم هاست وجمع کثیری از خانم هادر این شب حضور مـی یـابند که تا شاهد ورود ساخت بـه خا نـه ی عروس گردند از طرفی از خانـه ی داماد جمع زیـادی از خانم ها ساخت را همراهی مـی نمایند که تا طی مراسم باشکوهی ساخت را (چمدان ها را) کـه بر روی سر دارند همراه با و پایکوبی مضاعفی کـه از خود نشان مـی دهند بـه خانـه ی عروس منتقل نمایند . بـه این ترتیب بعد از تحویل چمدان ها و صرف شربت بعداز مکثی تقریباً نیم ساعته به منظور برگرداندن خنچه بـه منزل داماد آماده مـی گردند وبا زدن کل ، خنچه دوباره توسط همان فرد بر سر گذاشته مـی شود و با همان حرکات آغازین ( چرخش آن با ریتم موسیقی پخش شده) بـه سمت ماشین ها حرکت و به منزل داماد بر مـی گردند .
برطبق عرف درون منزل عروس معمولاًکمـی ازحنای درون آورده شده از خنچه را بـه کف پای عروس مـی کشندودر صورتی کـه خانواده ی عروس مایل باشند ساخت آورده شده را بـه زنان حاضر نشان مـی دهنددر غیر این صورت که تا رفتن عموم بـه چمدان ها دست زده نمـی شود.
در منزل داماد بـه محض برگرداندن خنچه تشکی سبز به منظور داماد پهن مـی نمایند ومعمولاً داماد با اکراه روی آن تشک مـی خوابد. با سلام و صلوات از حنای آورده شده توسط خنچه و از خانـه ی عروس ، برکف دست و پای داماد کشیده مـی شود ودر این حین نیز برسر داماد پول و شکلات مـی ریزند . بعد از اتمام کار بلافاصله قبل از رنگ گرفتن حناها، آن هارا از دست و پای داماد جدا ووی بلافاصله حناها را مـی شوید.
در همـین شب ، فعالیت های مربوط بـه ضیـافت فردا آغاز مـی گردد و عده ی زیـادی از زنان دوشادوش جوانان و مردان برای قطعه نمودن گوشت ها ویـا مرغ ها و همچنین پوست گرفتن وتکه نمودن سیب زمـینی ها و پیـاز ها بسیج مـی گردند که تا آشپز بدون هیچ دغدغه ای بهترین شکل غذا را به منظور مـیهمانان طبخ نماید . و به قولی صاحب مجلس را سربلند بیرون آورد .(این فعالیت ها هم درون منزل عروس وهم درون منزل داماد انجام مـی پذیرد .)
مراسم روز پنج شنبه ( ضیـافت عموم )
مراسم مولودی زنانـه
اما درون منزل عروس از صبح برنامـه ی دیگری اجرامـی گردد و آن هم اجرای مراسم مولودی زنانـه هست که بـه هنگام دعوت مردم ، بر این موضوع وبر موعد آن تاکید گردیده هست . مولود مراسمـی هست که تعدادی ملا از روی کتاب مولد برزنجی ویـا از حفظ کلمات و جملاتی را بـه صورت عربی و با آهنگ خاص آن ادا مـی نمایند ودر واقع متن آن چنانچه از اسم آن بر مـی آید اختصاصاً مربوط هست به لحظه ی تولد نبی مکرم اسلام (ص) که تا لحظه ی معراج آن بزرگوار و نعت حضرت (ص) هست که رنگ و بوی معنوی خاصی بـه مجلس مـی دهد و در واقع مراسم ازدواج دو جوان را با نام رسول ا... (ص) متبرک مـی نمایند .
از ساعات اولیـه ی روز زنان زیـادی بـه منظور بهره برداری از برکات معنوی این مراسم درون مجلس حضور مـی یـابند و منتظر شروع مولودی مـی شوند خانم های ملا کـه تبحر خاصی درون اجرای مولودی خوانی دارند و از قبل از آنان دعوت حضوری صورت گرفته نیز درون مجلس حاضر مـی شوند و به محض اعلام صاحب مجلس ، مولودی را آغاز مـی نمایند . مراسم آغاز مـی گردد و در قسمت هایی زنان حاضر ساکت وبه مراسم گوش فرا مـی دهند و در جاهایی نیز حتما ملا ها را همراهی نمایند و در جواب ملا ها اورادی را ذکر نمایند . مدت اجرای مراسم با زمان اذان ظهر تنظیم مـی شود بـه طوری کـه قبل از اذان حتما مراسم پایـان یـابد و تاقبل از اذان حتی فرصت پذیرایی از افراد نیز باشد.که بعد از مولودی خوانی با مـیوه وحلوا و قهوه از زنان حاضر درون مجلس پذیرایی مـی گردد.پس از ادای نماز ظهر بلافاصله سفره های ناهار پهن مـی گردد البته چنانکه قبلاً هم اشاره گردید هیچ مردی درون منزل و در مجلس زنانـه وجود ندارد و پذیرایی از مدعوین مرد درون مجالسی کـه از قبل مـهیـا و مرتب گردیده صورت مـی پذیرد حتی درون صورت کمبود جا همانگونـه کـه از قبل پیش بینی شده حتی همسایـه ها چون آبروی همسایـه را آبروی خویش مـی دانند خانـه های خویش را درون نیز اختیـار صاحب عروسی مـی گذارند .وبه این ترتیب سفره ها پهن مـی گردد وبا همکاری و بسیج جوانان چه مرد و چه زن غذا ها دربین مـیهمانان بـه درستی پخش که تا پذیرایی شایسته ای از مدعوین صورت پذیرد و به این ترتیب جمع کثیری از مدعوین بـه صرف غذا مـی پردازند .معمولا ً غذایی کـه در این روز طبخ مـی شود بـه صورت پلویی هست و بـه همرا ه مخلفات و چاشنی های دیگری چون ترشی و سبزی و یـا نوشابه غذا سرو مـی شود .
داماد و مراسم ازوا
این مراسم عصر پنج شنبه ودر منزل داماد برگزار مـی گردد بدین سان کـه در اثنایی کـه داماد درون هست گروه ازوا کنان درون کوچه بـه اجرای مراسم مـی پرداند این مراسم بـه شکلی هست که گروه لباس سفید بلند بر تن دارند ودر ردیف درون کنار یکدیگر و در حالی کـه دست بر کمر هم گذاشته اند ، مـی ایستند و به صورت موزون درون حالی کـه اورادی را مـی خوانند با حرکاتی جالب و هماهنگ عصاهای خود را بـه حرکت درون مـی آورند. افراد دهل زن نیز بـه این مراسم شادی خاصی مـی دهند بـه طوری که آنان نیز موزون با حرکت افراد بـه نواختن دهل مـی پردازند و در ضمن شخصی هم درون بلند گوی دستی کـه در دست دارد جملات نامفهوم اما موزونی را قرائت مـی کند و بقیـه، آن جملات را تکرار مـی نمایند . بـه این مراسم سنتی کـه جزو مـیراث فرهنگی غنی این منطقه مـی باشد ازوا مـی گویند. بعد از هست داماد کـه لباس دامادی خویش را از الان پوشیده با همراهی گروه ازوا بـه محلی درون حیـاط کـه قبلا ً جایگاهی برایش مشخص و تزیین گردیده هدایت مـی شود و در جایگاه مـی نشیند(در صورت نبود حیـاط این مراسم درون کوچه اجرا مـی شود و جایگاه داماد نیز همان جا آماده شده هست ) و نظاره گرمراسم مـی شود.
نا گفته نماند این مراسم کاملاً مردانـه هست وبه محض شروع ، خانم ها درون اتاق ها مستقر مـی شوند و درون فقط شنوای مراسم خواهند بود .
گروه ازوا و دهل زنان و تک خوان درون وسط قرار مـی گیرند و جوانان و مردان بـه صورت دایره وار و کنان بـه دورآنان بـه حرکت درون مـی آیند وبه مراتب هر چه افراد بیشتری بـه حلقه ی آنان اضافه مـی گردد دایره بزرگ تر مـی شود وبه و پایکوبی مـی پردازند درون این اثنا گروه ازوا کـه در وسط قرار دارند تک بـه تک و به نوبت حرکات نمایشی از خود بـه نمایش مـی گذارند ودر این بین جمعیت زیـادی از مردان و جوانان نیز فقط بـه تماشای مراسم مـی پردازند کـه به وسیله ی شربت از آنان پذیرایی مـی شود . بعد از اتمام مراسم و صرف شربت ، توسط بعضی افراد برسر داماد اسکناس ریخته مـی شود و سپس پدرو برادران داماد وتک بـه تک اقوام و آشنایـان و همسایگان و جوانان و دوستان حاضر درون مراسم بـه داماد تبریک گفته و برایش آرزوی خوشبختی مـی نمایند و بعضی از افراد نیز با تمایل خویش بـه عنوان کادو درون جیب داماد مبلغی پول مـی گذارند .
پس از خارج شدن مردها از حیـاط، داماد بـه سمت اتاق و به هدف دیدار مادر مـی رود و مادر نیز کـه در انتظار دیدار فرزندش هست با رویی گشاده بـه استقبال فرزندش مـی رود وبر سرش پول مـی ریزد و با وی رو بوسی مـی نماید و از صمـیم قلب به منظور فرزندش آرزوی خوشبختی مـی نماید . بـه همـین ترتیب ان و ها و ها و محارم وی تک بـه تک با وی دست مـی دهند وبرایش آرزوی خوشبختی مـی نمایند و همچنین افراد دیگر حاضر درون مجلس بـه احترامش بلند شده و برایش آرزوی خوشبختی مـی نمایند.
افراد مسن درون مورد آداب و رسوم داماد و مقدمات قبل از آن درون گذشته مطالبی را بیـان مـی نمایند کـه شاید شنیدن آن خالی از لطف نباشد .
در گذشته رسم چنین بوده کـه فردی کـه مـی خواست ازدواج کند بـه دلیل ارزانی یـا وفور بز ، چند راس بز خریداری و سپس ذبح مـی نموده و گوشت تازه را بـه خانـه های افراد متمول کـه وضع مالی مناسبی داشته اند بنا بـه تعداد افرادی کـه در منزلشان حضور داشته اند مقدار گوشت برایشان فرستاده مـی شد . بعد از گذشت چند روز کـه داماد را به منظور است و پوشاندن لباس دامادی بـه مـی برند همان افراد ثروتمندی کـه گوشت دریـافت کرده بودند ، حتماً درون مراسم شرکت مـی نموده اند وبر طبق رسم آن زمان ، بعد از هست داماد دستمالی پهن مـی گردیده و فردی کـه در این زمـینـه تبحر داشته ابتدا مبلغی پول درون دستمال مـی انداخته بـه طورمبالغه آمـیزی اعلام مـی نموده کـه فلانی این مبلغ پول را بـه داماد داد (مثلاً 5 هزار تومان بیشتر درون دستمال نبوده ولی اعلام مـی شده از طرف فلانی 50 هزار تومان داده شد ) درون اینجا افراد دیگری ترغیب مـی گردند که تا مبلغ بیشتری از مـیزان اعلام شده بپردازند وبه همـین صورت افرادی کـه گوشت دریـافت نموده بودند مشارکت زیـادی مـی نموده اند بـه طوری کـه در پایـان مراسم مبلغ هنگفتی جمع آوری مـی شده کـه کمک خرجی مناسبی به منظور داماد محسوب مـی شده هست .این رسم درون حال حاضر بـه طور کامل بـه خصوص درشـهر قشم کاملاً منحل گردیده است.
مراسم شب آخر ( پنج شنبه شب )
پس از صرف شام درون منزل داماد طبق موعدی کـه در کارت دعوت تعیین گردیده مراسم مولودی خوانی (مولودی مردانـه) درون منزل داماد برگزار مـی گردد. کـه البته اکثر اوقات اتاقی بزرگ درون داخل منزل را آماده مـی نمایند درون غیر اینصورت جلو درب حیـاط جایگاهی مناسب آماده مـی نمایند و بلند گوها را نیزآماده مـی نمایند که تا مولودی آبرو مندانـه ای را برگزار نمایند . همان گونـه کـه قبلاً درون باره ی مولودی توضیح داده شد این مولودی بر عمولودی زنانـه ، کاملاً مردانـه هست ودعوت شدگان همـه مرد مـی باشند . ملا ها درون موعد مقرر مولودی را آغاز مـی نمایند و جمعیت کثیری از مردان بـه جمع حاضر ملحق مـی گردند و از برکات این مراسم بهره مند مـی گردند .
در اثنایی کـه مراسم مولودی خوانی درون منزل داماد بر گزار مـی شود ، درون منزل عروس جشن با شکوه زنانـه برپاست عروس را کـه از ظهر بـه آرایشگاه اند باسلام و صلوات وارد مجلس مـی گردد وخانم های پیر و با تجربه ، همگی را بـه ادای صلوات دعوت مـی نمایند . و اهالی منزل با سینی حاوی اسپند و به پیشوازش مـی روند ویک نفر از خانم ها نیز درون حالی کـه قرآن قرار گرفته درون محفظه ای زیبا را که تا لحظه ای کـه عروس بـه جایگاه تعیین شده همراهی مـی شود را بالای سر او نگه مـی دارد . طبق رسم امروزه آهنگی بـه نام نازگل را پخش مـی نمایند و عروس را خیلی آرام بـه طوری کـه همـه ی افراد حاضر چهره ی او را ببیننداز مـیان جمعیت عبور مـی دهند خانم ها و انی نیز پیشاپیش وی با حرکات دستمال(دستمال بازی) بـه شور و شعف مجلس مـی افزایند . بعد از استقرار عروس جشن روال عادی خود را پیش مـی گیرد. فقط درون این مـیان خانم هایی کـه مـی خواهند قبل از ورود داماد مجلس را ترک نمایند بـه دیدن عروس مـی روند وپس از تبریک بـه وی مجلس را ترک مـی کنند . قابل ذکر هست در گذشته و حتی درون حال حاضردرعروسی های سنتی ترو مذهبی، کـه هم اینک هم درون شـهر قشم و در روستاها مشاهده مـی گردد چهره ی عروس را درون این شب بهی نشان نمـی دهند و عروس درون لباسی سبز با چادری سبز کاملاً پوشیده ، بعد از ورود داماد، بـه حجله مـی شود. اما هم اینک باز هم شاهد شکستن سنت ها هستیم بـه طوری کـه در اکثر قریب بـه اتفاق عروسی ها ، عروس با لباس تور سفید و با موهای آرایش شده وبا قیـافه ای بسیـار متفاوت درون بین جمع وارد مـی شود.
در خانـه ی دامادهم اینک مراسم مولودی خوانی پایـان پذیرفته و مشغول پذیرایی از مدعوین هستندبه محض صرف شیرینی آهنگ حرکت زده مـی شود ودر واقع وقت بردن داماد بـه خانـه ی عروس فرا مـی رسد.گروه رزیف (گروهی کـه بعداز ظهر مراسم ازوا را اجرانمودند ) هم اینک پیشاپیش جمعیت بـه حرکت درون مـی آیند . درون صورتی کـه مسافت خانـه ی داماد که تا خانـه ی عروس نزدیک باشد گروه ومردان پیـاده حرکت مـی نمایند درون غیر این صورت مسافتی را با ماشین ودو یـا سه کوچه مانده بـه خانـه ی عروس پیـاده مـی گردند ومسافت را که تا خانـه ی عروس پیـاده طی مـی نمایند. بـه هر صورت گروه رزیف پیشاپیش جمعیت بـه همان شکل همراه با دهل زنان با آهنگ ریتمـیک و تک خوانی کـه در بلندگو مـی خواند ، بـه حرکت درون مـی آیند .ودامادراکه دونفر بـه صورت اسکورت درون کنارش قرار دارندو دو دستش را گرفته اند پشت سرگروه رزیف حرکت مـی نماید ودر پشت سر داماد جمع کثیر مردان ،آنان را همراهی مـی نمایند وبه آرامـی درون خیـابان و کوچه ها بـه حرکت درون مـی آیند . بـه محض حرکت مردان وبردن داماد خانم های حاضر درون منزل داماد و مدعوین (به استثنای مادر داماد) بلافاصله سوار بر ماشین ها شده وبه خانـه ی عروس حرکت مـی کنند وزودتر از مردان بـه خانـه ی عروس مـی رسند و با ورود مدعوین داماد بـه خانـه ی عروس کـه خبر آوردن داماد رامـی دهند، بلافاصله عروس بـه اتاقی مـی شود .ضبط و موسیقی خاموش و خانم ها حیـاط را ترک گفته درون اتاق ها و حتی پشت بام مستقر مـی شوند و فضا را به منظور ورود مردان خالی مـی نمایند .به محض رسیدن گروه رزیف بـه در خانـه ی عروس طبق رسم وسنت دامادرا بـه حالت دو وارد منزل عروس و به حجله داخل مـی نمایند . گروه رزیف مراسم خود را درکوچه یـا وسط حیـاط خانـه ی عروس آغاز مـی نمایندو درون این اثنا تک بـه تک مردان از پدر داماد گرفته که تا پدر عروس و برادران و اقوام و دوستان وارد حجله مـی شوند ولحظه ای کنار داماد روی مبلی کـه رو بـه قبله گذاشته شده مـی نشینند وپس از گرفتن عیـا فیلم بلند شده وپس از تبریک بـه داماد جای خود را بـه دیگری مـی دهندو حجله را ترک مـی نمایند همـین طور بازدید آقایـان از حجله ادامـه مـی یـابد و فرصت آنان فقط که تا پایـان اجرای مراسم رزیف است. کـه به محض پایـان یـافتن مراسم و قطع صدای دهل ، تمامـی مردان حاضر درون منزل عروس و در حجله بـه جز داماد بلافاصله از منزل خارج مـی شوند و کار تحو یل داماد بـه پایـان مـی پذیرد .
در اینجاست کـه دوباره صدای ضبط و موسیقی بلند مـی شود و عروس را به منظور بردن بـه حجله آماده مـی نمایند آهنگ نازگل را از ضبط پخش مـی نمایند و به همان شکل با دستمال بازی زنان خیلی آرام عروس را که تا حجله همراهی مـی نمایند نزدیک درب حجله آهنگ خاموش مـی شودو عروس با صلوات و دعا وارد حجله مـی گردد و داماد بـه احترام عروس خود بـه پیشوازش مـی رود و دست وی را گرفته و کنار خود مـی نشاند . طبق رسم و سنت داماد درون سمت راست و عروس درون سمت چپ رو بـه قبله کنار هم مـی نشینند و خانم های حاضر درون مجلس یکی یکی به منظور تبریک بـه عروس و داماد بـه حجله وارد حجله مـی شوند و اقوام نزدیک ان عروس و داماد با آنان عمـی گیرند کم کم از ازدحام جمعیت کاسته و به مرور زنان حجله و منزل عروس را ترک مـی گویند. اینک اهل خانـه ی عروس، پدرو مادر عروس و برادران وی باعروس وداماد عمـی اندازند وبه آنان تبریک گفته واتاق را ترک مـی گویند .
مشاطه کیست ؟
مشاطه خانمـی هست که از ابتدای مراسم عروسی از وی دعوت مـی شود که تا عروس را درون انجام امورات راهنمایی و همراهی نماید و این طور کـه از صحبت های خانم های پا بـه سن گذاشته بر مـی آید ، مشاطه ها درون گذشته از اقتدار خاصی برخوردار بوده اند بـه طوری کـه از آنان بـه عنوان خانم هایی خشن و خودخواه یـاد مـی کنند کـه حرف اول و آخر را درون عروسی ها مـی زده اند و اهل خانـه و عروس وداماد حق سرپیچی از دستوراتشان را نداشته اند بـه طوری کـه داماد هفت شبانـه روز حق خارج شدن از حجله را نداشته هست واجازه ی خروج بـه داماد نمـی داده است. وظایفی چون راهنمایی درون عروسی ها ، شستشوی لباس عروس وداماد ، تهیـه و بردن 3 وعده غذا به منظور عروس وداماد و.... را بر عهده داشته هست . اما درون حال حاضر هم از اقتدار مشاطه کم شده و هم حضور بسیـار کم رنگی درون مراسم عروسی دارد و به همان نسبت از وظایفش کاسته شده هست و بعضی اوقات حتی به منظور عروسی ها ازآنان دعوت بـه عمل نمـی آید و کارهای محوله بـه مشاطه را یک نفر از اقوام درجه یک بر عهده مـی گیرد .اما ضرورتاً وبر طبق رسم و سنت حضور مشاطه درون عروسی ها الزامـی هست حتی اگر هیچ اقتداری هم نداشته باشد . اما لازم بـه ذکراست کـه مشاطه از چند روز پیش از شروع مراسم درون مجلس حضورمـی یـابد وتا پایـان آخرین روزهای بعد از مراسم عروسی درون رفت و آمد با خانـه ی عروس مـی باشد .
به هر صورت بعد ازخالی شدن حجله بـه امر مشاطه، کـه به جز عروس وداماد درون حجلهی نباشند، سینی بـه دست وارد حجله مـی شود ابتدا انگشت شست پای عروس وداماد را درون کنار یکدیگر قرار مـی دهد وبا شربت مـی شوید وسپس خشک مـی نماید چون بر این اعتقادند کـه با این کاربین آنان بذرمحبت مـی کارد. سپس لیوانی شربت بـه دست آنان مـی دهد که تا هرکدام بنوشند و سپس حجله را ترک مـی نماید.
وبه این ترتیب مراسم اساسی عروسی پایـان مـی پذیرد . اما همـین طور کـه گفته شد مراسم اساسی ، چون هنوز عروسی پایـان نیـافته و مراسمات بعدی همچنان ادامـه دارد کـه در ادامـه بـه شرح آن هاپرداخته مـی شود .
صبح روز بعد پدر داماد بـه دیدن فرزند وعروسش مـی رود و کادوی خویش را کـه معمولاً قطعه ای طلاست بـه عروسش تقدیم مـی کند و برایشان آرزوی خوشبختی مـی نماید.
مراسم شب کنگی
3 شب بعد از عروسی طبق رسم و رسومات بـه عنوان شب کنگی معروف هست . نام کنگ برگرفته از خرمایی مخصوص هست که جوشانده و خشک مـی شود ودر گذشته بـه همراه نقل و بادام بر سر عروس ودامادمـی ریخته اند برهمـین اصل با وجودی کـه دیگر از کنگ درون این شب استفاده نمـی شود اما از گذشته نام کنگ و شب کنگی را باخود یدک مـی کشد . اگر درون شب آخری زنان موفق بـه دیدار عروس نگردیده اند ، بـه هردلیلی یـا ازدحام جمعیت یـا بـه دلیل نشان نعروس درون آن شب، جمعیت زنان بیش از آن چه تصورش را نمایید زیـاد خواهد بود. اما اگر عروس را شب آخری دیده اند از ازدحام جمعیت بـه مراتب کاسته مـی شود . درون این شب مادر داماد کـه فرزند وعروسش را درون شب آخر، بـه علت محدودیتی کـه برای حضورش وجود دارد، ملاقات ننموده بـه دیدار آنان مـی آید ودر واقع مجوز خروج فرزندش از حجله را بعد از این شب صادر مـی نماید. درون این شب غیر از مدعوین مادر عروس ، زنان زیـادی ، بـه عنوان مدعوین مادر داماد ، مادر داماد را از خانـه اش همراهی مـی نمایند.
در این شب عروس را بـه شکلی سنتی آرایش مـی نمایند ورسم بدین گونـه هست که درون گذشته زیور آلات قدیمـی ( ماهک و مـیل پا و دست بند های قطور و.....) کـه متعلق بـه افراد مشخصی بوده رابه عاریت مـی گرفتند ودر این شب عروس را بـه آن جواهرات وزیور آلات مزین مـی نمودند اما درون حال حاضر درون صورت دسترسی آن قطعات را بـه عاریت مـی گیرند اما حتی الامکان سعی مـی شود حداقل ماهک ( قطعه ای طلا کـه طوری روی سر محکم مـی شود کـه انتهای آن رشانی عروس مـی رسد )را درون این شب بر پیشانی عروس الصاق نمایند . جالب تر اینکه مشاطه صورت عروس را بـه شکل جالبی با نقاط سیـاه و سفید تزیین مـی نماید . این نقاط سیـاه درون واقع دانـه های برنجی هستند کـه شسته مـی شوند و خشک مـی گردندو سپس دو قسمت مـی نمایند کـه یک قسمت را بـه تنـهایی و بدون هیچ مخلفاتی درون ماهیتابه تفت مـی دهند که تا به رنگ سیـاه درون آید سپس بعد از سرد شدن آسیـاب مـی نمایند وبا مقداری آب شل مـی نمایند وهمـین کار را با دانـه های سفید هم انجام مـی دهند یعنی بدون تفت آسیـاب نموده وشل مـی نمایند. بعد به این ترتیب با استفاده از خلال دندان یـا چوب کبریت یک نقطه سیـاه ویک نقطه سفید بـه ترتیب برصورت عروس نقش گذاشته مـی شود .موهای عروس را ترجیحاً فرق مـی نمایند و سر مـی بافند ویـا اینکه دو قسمت کرده ودر دو طرف بافته و آویزان مـی نمایند .از توری کـه به طور زیبایی خوس دوزی شده( درون گویش محلی بـه آن جلویل مـی گویند) روی سر و به طوری کـه صورتش را بپوشاند ، مـی اندازند وبا چادری بـه رنگ صورتی کـه معمولاً با طرح گل پنبه ای هست ومخصوص پوشش عروس ها درون این شب هست را روی سرش مـی اندازندعروس مـی حتما کاملاً مملو از طلا باشد. طرز نشستن عروس هم مـهم هست چون حتما به صورت چهارزانو نشسته وبه طوری که دستانش بر زانو ها قرار گیرد . لازم بـه ذکر هست در این شب دامادکه لباس دامادی اش را بـه تن دارد بـه طور کامل درون حجله و در کنار عروسش مـی نشیند وحجله را ترک نمـی گوید.
برطبق رسم ورسوم گذشته که تا زمانی کـه مادر داماد وارد حجله نمـی
مطالب مشابه :
عكس حنا - ظرف براي حنابندون (سري اول)
روز عروسی هر ی مـیتواند باشـــــــــــکوهــــــــــترین روز عكس مدل دسته گل
تزیین حنا و سینی حنا
تزیینات بسیـار زیبای حنای اگه درست نمـیتونین مدل بدید! تزیینات عروسی.
ایده به منظور مدل حنا , نمونـه تزئین سینی حنا به منظور حنابندان
ایده به منظور مدل تزیین کنید و باز با حنای مشکی ار مدلهای دانستنی های زیبای عقد و عروسی.
آموزش تزئینات و دکوراسیون خانـه
حنا بندان تزِیین سینی حنا مدل تزئین حنا ی عروسی مدل تزئین حنای شب
طرحهای مختلف حنا
هرکسی کـه هوس خالکوبی ه مـیتونـه از حنای سیـاه استفاده تزیین سنبل زیباترین مدل
مراسم ازدواج درون قشم
عروس تعیین و تزیین مـی عروسی ) ظهر خنچه ، ظرفی حنای شل شده و تزیین شده گذاشته
مراسم خواستگاری ونامزدی وعروسی
10روز بـه عروسی پدر داماد و حنای یـار کـه تزیین شده هست وداخل
برچسب :
مدل تزیین حنای عروسی
[مراسم ازدواج درون قشم - bargozideha.com مدل های زده جلویل های بندری]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Fri, 06 Jul 2018 02:49:00 +0000